Ouija ploča, poznata između ostalog i kao veštičja tabla, služi spiritistima kao pomoćno sredstvo za “prizivanje duhova”, odnosno “duša preminulih”.
Sama reč
Ouija nastala je od francuskog “oui” i nemačkog “ja”, što na oba jezika znači “da” i samim tim bi bilo nepravilno nazivati je
Vidža, ali pošto je tu igračku patentirao Amerikanac, sve je jasnije.
Poreklo Ouija table nije poznato
(nešto slično je zabeleženo u hronikama kineske Song dinastije, 1100. godine posle Hrista, pod nazivom Fuji), ali je poznato da ju je 1891. godine patentirao biznismem Elijah Bond, da bi godinu dana kasnije prodao patent Williamu Fuldu, koji je uneo izvesne izmene i dobio drugi patent. Stekao je bogatstvo na tome i osnovao firmu Baltimore Talking Board Company. Godine 1966. prodaje prava na Ouija ploču firmi Parker Brothers
Na Ouija ploči se nalaze slova, brojevi, kao i reči da i ne. Na nekim pločama stoje i reči kao što su hvala, čekam, idem, kraj i slično. Kao dodatak služi pokazivač koji markira oznake i time se dobijaju rečenice koje “prizivači duhova” smatraju kao poruke iz “onostranog”.
Učesnici nemaju svestan uticaj na pomeranje pokazivača. Pomeranje pokazivača ne uspeva ako to radi samo jedna osoba, jer autosugestija nije dovoljna, potrebna je i sugestija drugih.
Uobičajeno objašnjenje ovog fenomena je da se u samom očekivanju pokreta aktiviraju u mozgu motorički centri koji dovode do nesvesnih i spolja neprimetnih pomeranja mišića. Dakle, kada učesnici dodirnu Ouija tablu, na scenu stupaju komplikovani procesi u njihovim mozgovima koji dovode do toga da se pokazivač prividno pomera sam.
To je najbolje objašnjeno
Kohnstammovim i Carpenterovim efektom.
Ukratko:
Carpenterov efekat se jednostavno svodi na to da zamišljanje određenog pokreta vodi ka tendenciji izvođenja istog. Carpenterov efekat je aspekt takozvanog ideomotoričkog principa. Kohnstammov efekat (Kohnstamm, nemački neurolog i psihijatar) opisuje nevoljno opuštanje muskulature nakon prethodne intenzivne napetosti. Koncentracija na nešto dovodi u nesvesnu koordinaciju zamišljeno sa nevoljnim pomeranjem mišića, čime se objašnjava ne samo fenomen Ouija table, već i rašljarstva.
Ouija ploča je u suštini bezopasna igra. Jedina opasnost se krije u psihološkom efektu koji kod manje stabilnih i lakovernih osoba može dovesti do mentalnih problema zbog vere da su stvarno dospeli do “onostranog”, odnosno da su zbilja “komunicirali sa duhovima”.
