Srpskim imenom su nazivana nastanjena mesta u Pruskoj, ono je služilo i kao opšteslovensko ime za Slovene i Vende na severu, a u upotrebi je i kod Finaca i Estonaca, naseljenih na obalama Baltika.
Najvažniji gradovi u Vendlandu biće Julin, Jomsburg i Skurg - potonji Dancig. Kod Skurga, ili Pomerelije - kako je glasio vendski naziv grada ovog , počinjala je zapadna Pomeranija, sa dva važna trgovačka centra -Šćećinom i Volgastom. Ova dva vojvodstva prvo će biti ustupljena Šveđanima, a potom Prusima.
Vandali su bili "nacije i jezika slovenskog"
Za istoričara Šteinbergera, Sarmati, Vandali i Sloveni- Vendi su jedan narod, da je Sloven popularno ime za Vandale, odnosno: "Vandali koji se, prosto, Slovenima nazivaju"
|
Ime Srba, koje se javlja uporedo sa imenom Venda, iz Prusije se dalje širilo na jug - kao opšte ime za sva slovenska plemena, i na sever, sve do obala Baltičkog mora i granica sa Finskom.
Dva vojvodstva Srba
O tome piše A. Bastijani u "Etnološkom vodiču":
"Srpskim imenom su se nazivala sva ona plemena Srba što se nastaniše u Pruskoj, ono je služilo i kao opšteslovensko ime za Slovene i Vende na severu, takođe u upotrebi kod Finaca i Estonaca, naseljenih na obalama Baltika."
Vendske zemlje razoriće građanski ratovi između hrišćana i pagana, kao i stalni sukobi sa Germanima. Pogubno za njih bilo je i to što će vladarske loze dva vojvodstva Srba, Pomeranije i Pomerelije, usled niza nesrećnih okolnosti, uključujući bolesti i atentate, izumreti.
Na kraju, Pomerelija - u koju će hrišćanstvo prevladati tek 1124. godine - okupirala je Poljska, 1294. godine.
Pomeranija, koja će od 1807. godine biti u Dancigu, uspostaviće u vojvodstvu republikansko uređenje.
Princ od Pomerelije, vojvoda Subislav, osnovaće opatiju u Maslenici, u kojoj će, od 1170. godine, biti sahranjivani vladari Pomeranije.
Već pomenuti sveštenik iz Slavonske Požege Ivan Švera daje dragocene podatke o Staroj zemlji Venda, Vindeliciji:
Vindelicija je - piše Švear - "nemački jezik većom stranom poprimila, a uzrok tome je što su svi krajevi slavinskog naroda duge i strašne ratove istrpeli; 400 do 500 godina posle Hrista, pobedili su Rimsko Carstvo i sa velikim vojskama se razišli na tri strane sveta i posle još toliko godina bez svojih kraljevstva ostadoše."
Bez tragova i zapisa
Kranc, u predgovoru knjige o Vandalima, napominje: "Izvorno, Vandali su najstariji narod u celoj Evropi, potekao od njenih prvih stanovnika. Teško je i gotovo nemoguće prosuđivati o tom narodu i njegovoj zemlji jer nema zapisa ni spomena na davna vremena. Dakle, nema nikakvih ostataka niti zapisa."
Za teritoriju na kojoj su živeli Vandali, Kranc piše u svom drugom delu, "Saksonija": "Od granice kod vandalskog Starigrada, područje Vandala-Venda pružalo se, prema istoku, obalom Germanskog mora sve do Pruske. Sada, to područje ispunjavaju Saksonci potisnuvši, vremenom, stare stanovnike Srbe koji su vandalsko (vendsko) pleme naseljeno između Sale i Labe". |
O Getima i Vandalima, Švear će zapisati:
"Na jednu stranu Geti su, pod vojvodom Alarićem (to je, razume se, Alarih), osvojili Rim i zemlju latinsku; Vandali, pod vojvodom Genserićem (Genzerih), prvo Španiju, pa potom i Afriku zadobiše. Na treću stranu odoše Markomani, zvani Merovinge; pod vojvodom Markomirom, osvojiše celu Nemačku i Galiju i tu utvrdiše svoje kraljevine...
Kada se Merovinsko kraljevstvo zatrlo, Karlo Veliki je osvojio Zapadno rimsko carstvo. Da su Franci prispeli vekovima nakon Venda u ove krajeve tj. pet stoleća posle Hrista, pogledaj u knjigu Georga Hibnera" Frankonija, Saksonija i Tiringija" (De Franconia et Saxonia et Thüringia)."
Nakon rata sa Markomanima, deo Venda napustio je svoja staništa, skrasivši se na teritoriji današnje Moldavije. Markomani, naseljeni u Bohemiji, napuštaju ovu zemlju pošto su ih proterali Srbi iz karpatske Bukovine, znani kao Bojke ili Boji.
Bojke, Boji, zajedno sa Galima, doći će u Italiju 589. godine. O sarmatskim Vendima i njihovom dolasku na teritoriju Rimskog Carstva, malo svedočanstvo je ostavio imperator Valentijan Drugi, preminuo 391. godine. Jedno od vendskih plemena, kako rekosmo, bili su i Vandali, čiji je manji deo bio privremeno naseljen u Panoniji od godine 337. do 411.
Ko su bili Sorabi
Zabuna dolazi otuda što su Vandali često uzimali germanska imena, a Germani vandalska. Oslanjajući se na starije izvore, prevashodno "Istoriju Vandala" Alberta Krancija, Orbini piše:
"Vandali i Sloveni su jedan narod, nazivani tako po reci gde su živeli. Preci Slovena raselili su se po čitavoj Evropi. Vandali nisu imali jedno već nekoliko različitih imena i to: Vandali, Venedi, Vendi, Heneti, Veneti, Viniti, Srbi-Sloveni i, najzad, Vali."
Od slovenskih vođa Orbini navodi Radogosta (Radigasta), Rajmira, Sankoa, Odoakara (Odokara) i druge, čiji su podvizi opisani u raznim knjigama.
Započinjući kazivanje o vandalskom gradu Mišnu (Majsenu), Fabricijus veli da je osnovan u zemlji zvanoj Dalemincija. Daleminciju su, po Kozmi Praškom, Česi nazivali Sirbijom.
O poreklu stanovnika oblasti Majsen piše i Renerijus koji Mišane naziva Masaeos, Mdžsos, Misenenses, trvdeći da su stigli sa istoka. Pominjući Vandale u Misniji, Kozma kaže da su nazivani Sorabima:
"Ovi Vandali iz Mišna osobito srpsko ime nose."
Pristigli iz Azije
Renerijus zna da je ime Soraba tek jedna od derivacija srpskog imena, upućujući čitaoca na Ptolemeja: "Srbi koje Ptolemej, po sećanju, u azijske Sarmate svrstava." Oslanjajući se na Ptolemejeve podatke o vendskim Srbima, Renerijus - objašnjava da su se oni kretali smerom od istoka prema Dunavu, a onda još dalje, ka Germaniji, pri čemu spominje sukob Srba sa Tiberijem (14. do 17. godine nove ere).
Srbe u Mišnu naziva Serbos, Serios. Seri, navodi u fusnoti, bili su deo srpskog naroda. Po Srbima su, u oblasti Majsena, nazvani sledeći gradovi: Seruestum, Sorbecum, Sorauia... Majsen je, po Renerijusu, nazvan po Meziji na Crnom moru.
Bugenhagijus, kada piše o Sarmatima i Vendima u Germaniji, njihovu prvobitnu otadžbinu nalazi na Donu i Dunavu odakle su, napredujući prema zapadu, zauzeli prostor sve do reke Labe i baltičkih obala. Od Sarmata, veli Bugenhagijus, nastala su dva naroda: Srbi i Vinedi. Joan Simon, pišući o Vandalima i Mišanima, kaže da su oni vendski narod pristigao iz Azije i da su svoj život organizovali po župama.
| Na sceni rasa amazonska Špagenberg, u "Kvernfurtskoj hronici", koristi naziv Srbi-Vendi, ističući kako su se iselili iz Skitije, došavši u nemačku zemlju. Kad spominje Vandale, Špagenberg misli na Vende, pa zemlje Venda naziva Vandalijom. Legenda dalje kaže, da su Vandali otišli iz Skandinavije čak na Meotsko jezero i to baš u vreme priprema Aleksandra Makedonskog za rat protiv Persijanaca. Kralj Vandala Zihar poklanja Makedoncu čuvenog konja Bukefala. Zihar ili Antur, peti je po redu princ i on je jedini pomenut u istoriji od legendarnih vandalskih kraljeva. Vandale ne drži mesto, vraćaju se u domaju, ovoga puta zajedno sa ženama-ratnicama, jer je njihova zemlja - piše danski hroničar Saks Gramatik - bila "osvojena od rase Amazonske. Jedna od devičanskih ratnica, imenom Visna (ili Vesna) stavila se u službu Harolda Prvog, kralja Danske, u borbi protiv Ringa, kralja Švedske." |
Preuzeto sa vesti-online.com
